Afscheid zonder weerzien

Het verlies van een vriend doet ons allemaal pijn

Lieve Floortje,

De laatste maand van vorig jaar stond in het teken van verdriet. Een aantal mede-zorggezinnen moet verder zonder hun geliefde kind, broer of zus. Dat verlies raakt natuurlijk die gezinnen het meest, maar het raakt ons ook.

Ik herinner me meer dan goed alle avonden waarin ik de afgelopen jaren slecht nieuws heb gedeeld. Meestal tijdens de maaltijd, als we met elkaar aan tafel zitten. Soms kies ik ervoor het een dagje uit te stellen, omdat de impact van het bericht zo groot is. De reacties zijn altijd intens. De één slaat stil, de ander wordt boos. Het is niet eerlijk en er vloeien altijd tranen. Jouw broer en zus beseffen, net als papa en mama, hoe dichtbij dit komt.

Morgen kan het onze waarheid zijn. Hoe moeten we dan verder, zonder jou?

Ooit vroeg ik me af of jij de woorden en de impact ervan zou begrijpen. De woorden ‘dood’, ‘er niet meer zijn’ en ‘overleden’ zijn abstracte begrippen. Kan jij de gesprekken aan tafel volgen? Dat antwoord geef je me als er een kindje van het kinderdagcentrum overlijdt. Je bent een jaar of 10. Mijn verdriet is enorm, ik ken het kindje en het gezin. Kijkend in die spiegel komt de kwetsbaarheid van het leven, en vooral jouw leven, keihard binnen.

Samen met jou leg ik een kaart en een kransje neer op het gedenktafeltje. Terwijl we samen naar de foto kijken, schiet ik vol. Tegelijkertijd loopt er bij jou een traan over je wang. Hé? Het brengt mij in verwarring, ik heb je nog nooit zien huilen met tranen. Ik zoek een verklaring, die traan komt vast door de kou. Maar nee, jouw gezicht laat verdriet zien. Het kan niet anders dan dat jij je net zo verloren voelt als ik. Daar heeft de ijzige wind die er buiten waait, niets mee te maken.

Jij beseft wat afscheid betekent. Het doet pijn omdat je weet dat er geen weerzien meer zal zijn

Ik hoop maar dat je niet in staat bent de link naar je eigen kwetsbare leven te maken. Dit is al ingewikkeld genoeg.

Sindsdien proberen we bewuster om jou mee te nemen in het verhaal, het laten zien van een foto, het stilstaan bij het gedenktafeltje, en soms het afscheid. Die laatste keuze maken wij meestal voor jou en is vaak een lastige.

Soms is een afscheid tijdens het leven mooier, soms denken wij dat het voor jou wel meerwaarde heeft. Soms bepalen praktische bezwaren het lot, als de dienst niet in de buurt is. Daarbij gaat de zorg voor jou altijd door. Soms hebben we genoeg aan ons eigen verdriet en staat jouw aanwezigheid (lees de zorg) het ervaren van onze eigen gevoelens in de weg.

Lieve Floortje, we doen ons best al die momenten van verdriet te delen en houden elkaar vast. Bewust van ons geluk dat we samen verder kunnen.

Herken je dit? Welk gevoel geeft het jou?