De 'Cirkels van Nabijheid' kunnen jouw kind helpen bij het aangeven grenzen

Melinda is fulltime mantelzorger voor haar zorgintensieve gezin. In dit verhaal deelt ze haar ervaring met de 'Cirkels van Nabijheid'.

Hoe maak je grenzen omtrent fysiek contact bespreekbaar met je kind? Dat is niet eenvoudig als je kind verstandelijk beperkt is en niet goed weet wat hierin de grenzen zijn. Sommige kinderen kunnen dan ook gedrag vertonen waarin ze vaak mensen willen knuffelen, zelfs als deze niet dichtbij hun staan. Heel lief bedoeld, maar zeker niet handig op de lange termijn.

Wij liepen hier ook tegenaan met onze dochter en kwamen als snel terecht bij de logopedist die “de cirkels van nabijheid” adviseerde. Echter was er één maar, je moest weten of je kind de “nee” fase gehad had in zijn of haar jonge jaren. Wij waren hier niet zeker over, maar wilde het graag toch proberen voor onze dochter.

Wat zijn de “Cirkels van Nabijheid” precies?

Cirkels van Nabijheid is een heldere methode voor ouders, leerkrachten in het speciaal onderwijs, en alle andere professionals in het vakgebied om kinderen met een beperking op weg te helpen naar autonomie. Nynke Biegel-Slappendel (logopediste) en Wolanda Werkman (GZ-psycholoog), beiden werkzaam bij Rijndam Revalidatie, ontwikkelden de methodiek Cirkels van Nabijheid, waarmee kinderen leren zelf hun grenzen aan te geven. Cirkels van Nabijheid legt op heldere wijze uit dat de weg naar weerbaarheid loopt via het bevorderen van autonomie, verbondenheid en competentie. Door het succes ervan is Cirkels van Nabijheid uitgegroeid tot een prijswinnende lesmethode voor groepen kinderen in het speciaal onderwijs. Het nieuwe en bijzondere aan de Cirkels is dat zij werken aan de voorwaarden voor weerbaarheid: ze helpen kinderen te begrijpen welke mensen wat met hen mogen doen. Dat begrip is een voorwaarde voor weerbaarheid en werd tot nu toe over het hoofd gezien.

Voor wie zijn “Cirkels van Nabijheid” ontwikkelt?

Cirkels van Nabijheid is ontwikkeld voor kinderen met een meervoudige beperking, voor kinderen die zowel lichamelijk als verstandelijk voor uitdagingen staan, maar de Cirkels zijn veel breder inzetbaar. Zoals een gemiddeld intelligent kind met een autismespectrumstoornis (ASS) dat grenzen van anderen niet aanvoelt, of een lichamelijk niet-beperkt kind met Down dat iedereen lief vindt. Zij kunnen beiden veel baat hebben bij de Cirkels.

Hoe onze dochter de "Cirkels van Nabijheid” ervaarde

Mijn dochter vond het fijn om inzichtelijk te maken wie er hoorden bij haar binnenste cirkel (de mensen die je het meest ziet en dichtbij je staan) en wie er bij je buitenste cirkel hoorden. Door middel van echte foto’s van het gezin, familieleden, vrienden, kennissen of vreemden leer je echt wie er dichtbij jou hoort of niet en wat wel of niet kan. Dat kan alleen handen schudden, hallo zeggen of een dikke knuffel geven zijn. Dat verschilt en zo kun je dit gemakkelijk overnemen in het echte leven. Mijn dochter heeft naast een verstandelijke beperking ook een zeer beperkt geheugen, dus het meeste is alweer verloren gegaan en we zullen altijd met haar moeten bekijken wat haalbaar en mogelijk is. We twijfelen dan ook enorm aan het feit of ze weleens een “nee” periode heeft gehad. Ze blijft kwetsbaar en we zullen haar vertrouwen en nabijheid moeten geven en alert moeten zijn op mensen die wellicht andere verwachtingen van haar hebben. Maar dat neemt niet weg dat dit echt het proberen waard is om zo wel goed resultaat te krijgen en beter inzicht in wat de grenzen van het kind zijn en hier ook naar te handelen.

Wil je meer informatie over “de Cirkels van Nabijheid?”, kijk dan eens op de website van Rijndam.