Mijn kind heeft last van woedeaanvallen – wat kan de oorzaak zijn?

1. De ontwikkelingsfase

Jonge kinderen hebben vaak last van woedeaanvallen, vooral tussen de leeftijd van 2 en 4 jaar. Hun taal- en communicatievaardigheden zijn op dat moment nog niet volledig ontwikkeld. Daardoor hebben ze op die leeftijd veel moeite om hun emoties te reguleren en hun frustraties te uiten. Woedeaanvallen kunnen daarnaast een manier zijn om hun onafhankelijkheid te uiten of om aandacht te vragen.

2. Emotionele en sociale factoren

Woedeaanvallen kunnen een reactie zijn op verschillende emotionele en sociale factoren. Denk aan stress, vermoeidheid, angst, verdriet of teleurstelling. Ook kan het veroorzaakt worden door moeite met het omgaan met veranderingen in routines of overweldigd raken door overstimulatie in hun omgeving. Bovendien kunnen sociale interacties deze aanvallen verergeren, zoals conflicten met leeftijdsgenoten, het gevoel van onrechtvaardigheid of het niet begrepen worden. Dat zijn situaties die kinderen regelmatig tegenkomen.

3. Onderliggende gezondheids- en ontwikkelingsproblemen

Bij sommige kinderen kunnen woedeaanvallen een gevolg zijn van onderliggende gezondheids- of ontwikkelingsproblemen. Denk aan:

• Sensorische overgevoeligheid, waarbij kinderen overweldigd raken door zintuiglijke prikkels. Ook wel hoogsensitiviteit genoemd.
• Leerproblemen of aandachtsstoornissen, zoals ADHD
• Angststoornissen, depressie of andere psychische aandoeningen
• Autismespectrumstoornis (ASS), waarbij kinderen moeite hebben met sociale interacties en communicatie

4. Opvoedingsstijl en omgevingsinvloeden

De frequentie en intensiteit van woedeaanvallen kan ook beïnvloed worden door de opvoedingsstijl en omgevingsfactoren. Kinderen kunnen bijvoorbeeld reageren als je als ouder niet consistent en consequent bent. Ook kan het een reactie zijn op overbescherming of een chaotische thuisomgeving. Bovendien kunnen stressvolle situaties binnen het gezin, zoals financiële problemen, conflicten tussen ouders of een scheiding, de kans op woedeaanvallen vergroten.

5. Copingvaardigheden en emotionele regulatie

Kinderen moeten nog leren omgaan met hun emoties en effectieve copingvaardigheden ontwikkelen. Sommige kinderen hebben moeite met het herkennen, begrijpen en uiten van hun emoties. Dat kan ook leiden tot woedeaanvallen. Om de woedeaanvallen te verminderen, kan het helpen om alternatieve strategieën voor emotionele regulatie aan te leren en communicatieve vaardigheden te versterken.

Wat kun je als ouders doen?

Woedeaanvallen bij kinderen kunnen een uitdaging vormen voor jou als ouder. Het kan je helpen om de mogelijke oorzaken te achterhalen. Het is daarbij essentieel om te onthouden dat woede een normale emotie is, maar wanneer woedeaanvallen frequent, intens en ongepast zijn, kunnen ze wijzen op onderliggende problemen. Het rekening houden met de ontwikkelingsfase, emotionele factoren, onderliggende gezondheids- en ontwikkelingsproblemen, opvoedingsstijl, omgevingsinvloeden en het aanleren van effectieve copingvaardigheden, kan je helpen om een positieve omgeving te creëren en je kind te helpen bij het beheersen van hun woede.

Het is lastig om erachter te komen wat voor jou kind precies de onderliggende reden is van de woedeaanvallen. Het volgende kan erbij helpen:

1. Maak bij de eerste vermoedens elke dag de balans op. Hoe ging het vandaag? Durf daarbij jezelf, maar ook je kind, in de spiegel te kijken.
2. Neem in vijf minuten de dag door en bedenk: wat is er gebeurd en hoe voelde je kind zich vandaag?
3. Praat met anderen over je kind samen met iemand die dichtbij je staat of met een leerkracht. Vraag hen om eerlijk te beschrijven hoe zij jouw kind zien. Samen weet je namelijk meer, valt jullie meer op en kom je verder.
4. Vertrouw op je (onderbuik)gevoel.

Houden de woedeaanvallen aan of merk je dat ze invloed hebben op het welzijn van je kind of zijn of haar omgeving? Dat is het raadzaam om advies in te winnen bij een professional. Maak hiervoor een afspraak bij de huisarts. Deze zal je eventueel doorverwijzen naar de juiste professional.