Invloed op de prikkelverwerking van je kind

Reactievermogen

Het reactievermogen van mensen met een verstandelijke beperking is vaak vertraagd, daarnaast is het taalbegrip ook vaak verminderd.

Als logopedist werkzaam in de gehandicaptenzorg worden wij vaak betrokken bij communicatieproblemen. Een opmerking die regelmatig wordt gemaakt is dat een cliënt de omgeving niet begrijpt en niet reageert op vragen of activiteiten. Dit kan voortkomen uit het feit dat de cliënt onvoldoende taalbegrip heeft en de verbale taal niet altijd begrijpt.

Vertraagde informatieverwerking

Echter komt het ook regelmatig voor dat cliënten wel degelijk de verbale taal begrijpen, maar dat er sprake is van een trage informatieverwerking. Wanneer je iemand de tijd en ruimte geeft om een reactie te geven, ontstaan er vaak mooie en bijzondere situaties.

(Non-)verbale communicatie

Om tot geslaagde communicatie te komen is het belangrijk dat het gesprek een opening, vervolg en afsluiting heeft. Dit kan zowel verbaal (met woorden) als non-verbaal zijn. Onder non-verbale communicatie valt bijvoorbeeld lichaamstaal en mimiek of het gebruik van gebaren, pictogrammen, foto’s, enzovoort.

Communicatie start met het maken van contact. Voordat je verder gaat is het belangrijk te wachten op een reactie van je kind, dan pas is er spraken van interactie. Dit kan zowel een grote reactie zijn (een duidelijke reactie), als een hele kleine reactie (bijv. oogcontact maken/hand opsteken). Tijdens de interactie is een continue wisselwerking tussen jou en je kind belangrijk.

Kijk goed of je kind je ‘boodschappen’ ontvangt en verwerkt heeft. Let op dat het verwerken van informatie soms tot dertig seconden kan duren. Bij elke nieuwe boodschap die tussendoor word gestuurd, begint de verwerkingstijd opnieuw.

Verwarring bij prikkelverwerking

Laten we nog eens kijken naar het eerder genoemde voorbeeld; Klaas krijgt in twaalf seconden tijd zeven boodschappen te verwerken. Als Klaas een vertraagde informatieverwerking heeft is het voor Klaas onmogelijk om hierop te reageren, laat staan te handelen. Klaas is nog bezig om de eerste boodschap te verwerken, terwijl er ondertussen alweer zes nieuwe boodschappen zijn verzonden. Dit werkt erg verwarrend voor Klaas.

Vaak zijn we ons niet bewust van hoeveel boodschappen (informatie) we in korte tijd verzenden. Wees daarom niet bang om stiltes te laten vallen in een gesprek. Mocht je vragen hebben rondom de communicatie met je kind, stuur dan je vraag naar info@sophi.online, dan zorgen wij dat het bij hen terechtkomt.

Dit artikel werd geschreven door Anna Veldkamp & Fimke Kooijker, logopedisten bij Stichting Philadelphia Zorg.

*De naam Klaas is een fictieve naam.